श्री संत शंकर महाराज आश्रम व विश्वमंदिर भक्तिधाम
श्री क्षेत्र पिंपळखुटा ता. धामणगांव(रेल्वे) जि. अमरावती (महा.)
श्री संत शंकर महाराज आश्रम व विश्वमंदिर भक्तिधाम
ब्रह्म प्राप्तीसी उपाय । धरी संताचे ते पाय। तेणे साधती साधने । तुटती भवाचे बंधने ।।
वेदशास्त्रे देती ग्वाही । संतावाचुनि प्राप्ती नाही। एका जनार्दनी संत । पुर्ण करिती मनोरथ ।।
एकनाथ महाराज
श्री समर्थ सत्यदेव दर्शन' या स्वरुपावर काय लिहावे? वाणीने जसे अबोलच होऊन राहावे, असे होते. अत्यंत निर्विषय झालेल्या कोणत्याही विकाराने वा वासनेने न चळणाऱ्या अशा प्रशांत चित्तामध्येच ज्याचा साक्षात्कार व्हावा, श्री गुरु आडकोजी महाराजांचे स्मरणी-चिंतनी अभ्यासमय तपचर्या, निर्विकल्पता इत्यादी अलौकीक गुण ज्यांच्या सहज साधनेमध्ये संपदेने युक्त असलेल्या परिणत प्रज्ञेलाच ज्यांचे दर्शन व्हावे, ज्यांच्या दिप्तीने सुर्यप्रकाशालाही मदत व्हावी, ज्यांचा आल्हाद पुर्णचंद्राच्या शारदीय कौमुदीलाही आकर्षक वाटावा, तसेच ज्यांच्या रसमयतेने साक्षात अमृताच्या तोंडालाही पाणी सुटावे असे हे श्री समर्थ सत्यदेव दर्शन स्वानंद रूप आहे!
मोटकी देहाकृती उमटे। आणि निजज्ञानाची पहाट फुटे।
सूर्यापुढे प्रगटे । प्रकाश जैसा । । ४५२ ।।
तैसी दर्शची वाट न पाहता । वयसेचिया गावा न येता ।
बाळपणीच सर्वज्ञता । वरी तयाते ।।४५३ ।। .................(ज्ञानेश्वरी अध्याय ६)
श्री ज्ञानेश्वर माऊलीने स्वानुभव पुर्ण वर्णन केलेली सहज सिध्दांच्या वरील लक्षणांची अनुभूती श्री सत्यदेव बाबांच्या लीलाजीवन चरित्रामध्ये सर्वभक्तपरिवारांच्या अनुभवास आलेली आहे. श्री समर्थ आडकोजी महाराजांची म्हणजेच स्वतःच्या श्री गुरुची आज्ञा, आपल्या जीवनाचे व्रतस्थ म्हणून, शेवटच्या श्वासापर्यंत पाळणारे नामवंत तपस्वी व त्यागी गुरुपुत्र म्हणून श्री समर्थ सत्यदेव बाबांना आम्ही अगदी जवळून प्रत्यक्षपणे पाहिले आहे!
श्री ज्ञानेश्वर माऊली चांगदेव पासष्टी मध्ये शेवटच्या ओवीमध्ये म्हणतात
'निदे परौते निदजणे । जागृति गिळोणी जागणे।
केले तैसे गुंफणे । ज्ञानदेव म्हणे ।।
त्याप्रमाणेच परमहंस आडकोजी महाराजांच्या कृपेने श्री समर्थ सत्यदेव बाबांना वृत्तीशुन्य आत्मस्वरुप निद्रा, (लौकीक निद्रेच्या पलीकडे असलेली निद्रा.) प्राप्त झाली होती. याचा प्रत्यक्ष अनुभव आम्ही त्यांच्या लिलेने सहज जवळून घेतला आहे. आपल्याला लौकीक निद्रा आहे. पण ती स्वप्नवत असून स्वप्नाचे विशेषगुण वृत्तीमध्ये जागे होतात. ही निद्रा जगामध्ये सर्व प्राणी मात्रामध्ये आहेच. त्याला काही विशेष महत्व देण्यासारखे नाही. सद्गुरुच्या कृपेने वृत्तीचा अभाव करुन आत्मस्वरुपामध्ये स्थिर झालेल्या दशेला वृत्तीशुन्य नावाची अलौकीक निद्रा म्हणतात. ज्या वृत्तीनी निद्रेला जावे आणि पुन्हा जागृतीला परत येवूच नये, तेथेच ब्रह्मभावामध्ये एकरस व्हावे, त्यालाच 'ब्रह्मभाव साचोकारा म्हणो येता' असे श्री ज्ञानेश्वर माऊली म्हणतात. यालाच जीवन मुक्त असेही म्हणतात.
तसेच जागृती दोन प्रकारची आहे. एक लौकीक जागृती व दुसरी वृत्तीशुन्य नावाची आत्मजागृती. जो आत्मजागृतीला येतो त्याचा नामरुपांनी तू मी' या सर्व "जगाचे उपाधीभेदांचा मावळच होतो.
कायद्यावे त्यासी व्हावे उतराई ।
ठेविता हा पायी जीव थोडा ।।
आपणा सारिखे करिती तात्काळ |
नाही काळ वेळ तया लागी ।।
असे आपण दयाळू व कृपावंत आहात.
आपले शब्द हे बहुसार अनंत उपकाराची राशी।
म्हणून चालविले मागे येतील त्यासी ।
मागोणी आली वाट सिध्द ओळीची तैसी।
तरले तरले गा आणिकही विश्वासी ।।१।।
जगाच्या कल्याणा। संताच्या विभूती।
देह कष्टविती परोपकारे ।।१।।
म्हणती दास हा कृतकृत्य झालो ।
चरणी स्थिरावलो आपुलीया ।।
श्री सत्यबाबा हे निर्विकल्प व शुद्ध वृत्तीचे संत पुरुष आहे. त्यांचे ब्रह्मचर्य, त्यांची गुरुनिष्ठा, त्यांचा भोळेपणा व निर्मळता फार थोर आहे. आम्ही दोघेही सद्गुरु आडकुजी महाराजाजवळ रहालो आहो. ते बरेच दिवस मुके होते. परमहंस आडकुजी महाराजांच्या कृपेने त्यांना वाणी सिंद्धता लाभली आहे. हे मी पाहिले आहे. मी भिक्षा मागून आणत होतो आणि त्यात सद्गुरु आडकुजी महाराज, सत्यबाबा, लहानुजीबाबा, कोणी संत महात्मा, अतिथी, पशू-पक्षी व मी असा आमचा दैनिक । पंचयज्ञ चालत होता. सत्यबाबांचे बालक वृत्तीला मी बाळपणापासून पहातो आहे 'तित मला तिळभरही फरक पडलेला दिसला नाही. ते लहानपणी जसे होते तसेच आजही आहे. बऱ्याच सत्पुरुषात परिवर्तन होतांना मी पाहिले आहे पण पू. सत्यबाबाची वृत्ती सारखीच आहे आणि अखंड ती स्थिती टिकून रहाणे यातच संतांचे थोरपण आहे. श्रेष्ठत्व आहे.
सद्गुरु आडकुजी महाराजाजवळ अध्यात्म शक्तिचा फार मोठा खजीना आहे आणि तो सर्वांना खुला आहे. परंतु त्यांचा काही अंश तरी येथून नेण्याकरिता आपण तयारी केली पाहिजे. या परमहंसाच्या परमदयेने लहानुजी महाराजासारखेही सत्पुरुष घडले आहे. आताआपण स्वामीजीसारख्या पुरुषाचा आदर करणे व त्यांचा विचार आत्मसात करणे शिकलो पाहिजे. संत विचारांचा आदर करणे यालाच मी खरी पूजा समजतो. धर्म समजतो. सद्ग्रंथसुद्धा घरात ठेवून जीवन घडविता आले पाहिजे आणि याला मी खरा काला समजतो.
- वं. राष्ट्रसंत श्री तुकडोजी महाराजआम्ही गेल्यानंतर आता हाच आहे. पहिलेपासून असाच राहिला. आडकुजी बाबांची ! दया आहे. त्यांनी याला याच वृत्तीत ठेवले आहे.
-श्रीसंत लहानुजी महाराजश्रीसंत सत्यदेव बाबांचा सहवास म्हणजे वैकुंठीचा निवास होय. काय त्या भगवान आडकुजी महाराजांची शक्ती ? यांना सहजावस्थेचे अधिकारी बनविले आहे. सत्यबाबा म्हणजे प्रासादिक संत यांनी काही न करता सर्व काही केले आहे.
- योगीराज पू. स्वामी सीतारामदासजी महाराज
- श्रीसंत श्रावणजी महाराजश्रीसंत सत्यबाबाची बालब्रह्मस्वरूप वृत्ती, स्वभावाचा साधेपणा, निर्भयपणा, नैष्ठिक ब्रह्मचर्य, सहजसिनता व अखंडस्थितीची बैठक आदि जे काही त्यांचेजवळ आहे ते सर्व गुरु कृपेचे फळ आहे. त्यांचा माझा संबंध सालबर्डी यज्ञापासून आला आहे. त्यांचे वृत्तीत मात्र बदल झालेला नाही.
- श्रीसंत महाबाहो दामोदरदासजी महाराजसत्यबाबा म्हणजे आमचे मोठे बाबा! - श्री सच्चिदानंद महाराज